John Locke'un sivil toplum ve yönetim üzerine yazmış olduğu temel kitabının adı Hükümet üzerine İki Deneme (Two Treatises Of Government)'dir. Adından da anlaşılacağı gibi, Kitap iki ayrı incelemeden oluşmaktadır ve her incelemenin ayrı bir başlığı bulunmaktadır. Birinci incelemenin başlığı Bay Robert Filmer ve Yandaşlarının Yanlış İlke ve Temellerinin Keşfi ve Yıkılışı (The False Principles and Foundation of Sir Robert Filmer and His Followers Are Detected and Overthrown)' dır. İkinci incelemenin başlığı Sivil Yönetimin Gerçek Kökeni, Boyutu ve Amacı üzerine Bir Deneme (An Essay Concerning The True Original, Extent, and End of Civil Government)'dir.
İkinci İnceleme, Locke'un sivil-siyasal toplumunun oluşumunu içeren ve dolayısıyla topluma, devlete, hükümete, yönetime ilişkin düşüncelerinin yer aldığı temel kaynaktır. Siyasal düşünceler tarihi ile ilgili literatüre bakıldığında daha çok İkinci İnceleme'ye gönderi yapıldığı, Birinci İnceleme ile ilgili olarak son derece yüzeysel bilgiler verildiği görülmektedir. Bu nedenle, çoğu kişinin Birinci İnceleme ile ilgili bilgisinin incelemenin geneliyle sınırlı olduğu ve Birinci İnceleme'nin en azından İkinci İnceleme ile karşılaştırıldığında daha az okunduğu sonucu çıkarılabilir. Ancak bu, Birinci İnceleme'nin önemsiz bir eser olduğu anlamına gelmez. Aslında Birinci İnceleme ve İkinci İnceleme birbirinin tamamlayıcısıdır. Birinci incelemedeki düşünceler özümsenmeden ikinci incelemeden sağlıklı sonuçlar üretmek güç görünmektedir. Birinci İnceleme sadece İkinci İnceleme'nin anlaşılması bakımından değil ama aynı zamanda tüm iktidar ilişkilerinin kökenini anlamak bakımından da büyük önem taşımaktadır. Locke bu eserinde, aile içi iktidar ilişkilerinden başlayarak toplumdaki iktidar ilişkilerini değişik açılardan incelemekte ve siyasal iktidarı insanların anlaşması üzerine dayandırabilmek için, siyasal iktidarın varsayılan diğer temellerini yıkmaktadır. Siyasal iktidarın kökeninin babalık iktidarı ya da Kutsal Kitap olamayacağını ikna edici biçimde ortaya koyabilmek için bu iktidarın kökeninin Kutsal Kitaptan türetmeye çalışan Robert Filmer'le polemiğe girmekte ve Filmer'in düşüncelerini çürütmektedir. Locke'un Filmer'le bu polemiğe girmesinin asıl nedeni, siyasal iktidarın, Kutsal Kitapta herhangi bir dayanağının olmadığını ortaya koymaktır. Locke, Filmer'i yanıtlarken Kutsal Kitapta siyasal iktidarın dayanağı olarak yorumlanabilecek kanıtları çürütmekte ve Kutsal Kitapta siyasal iktidara dayanak bulunabileceğini savunanların iddialarını temelsiz bırakmaktadır. Siyasal iktidarın temelsiz kalmasıyla birlikte, bu iktidara Kutsal Kitap dışında meşru bir temel aramak zorunlu hale gelmektedir. İşte Locke İkinci İnceleme'de temelsiz olduğunu ispatladığı siyasal iktidara meşru bir temel kazandırmaktadır. İnsanların uzlaşmasına dayanan bu temel toplum sözleşmesidir. Bu nedenle Birinci İnceleme'ye temelin temizlenmesi, İkinci İnceleme'ye siyasal iktidarın sözleşme temeli üzerine kurulması olarak bakılabilir.
Son olarak şunu belirtmekte yarar vardır ki, Locke'un bu eseri, çevrilmesi son derece güç bir eserdir. Bunun birinci nedeni metnin felsefi bir metin olmasıdır. İkinci olarak metnin Kutsal Kitap metinlerine gönderide bulunmuş olması ve tüm kutsal kitap metinlerinin herkes tarafından biliniyor olduğu varsayımı, metnin anlaşılmasını engelleyen bir başka nedendir. Bu nedenle, çeviride, olanaklı olduğunca Kutsal Kitap'ta gönderi yapılan öyküler dipnotlarda aktarılmaya çalışılmıştır. üçüncü olarak Locke gibi, dilini son derece ustaca kullanan birinin kullandığı söz sanatları; yaptığı ince alaylar çeviriyi bir kat daha güçleştirmiştir. Bütün bu sorunlara ve her çeviride rastlanabilecek diğer sorunlara rağmen, metnin özüne bağlı kalınarak anlaşılabilir bir çeviri metni oluşturulmaya çalışılmıştır.
Kullanıcı Yorumları